 |
|
|
De
bevolking van Nigeria bestaat uit meer dan tweehonderd verschillende
etnische volken, ieder met een eigen taal, gebruiken en tradities.
Een van de
|
 |
grootste
groepen zijn de Yoruba. Zo'n
10 tot 20 miljoen Yoruba wonen in Nigeria en in delen van
Benin en Togo. Ze
bestaan uit ongeveer 25 verschillende gemeenschappen. In Nigeria
wonen de meeste Yoruba in het regenwoud en in de westelijke
hoogvlaktes. Hun woonomgeving bestaat grotendeels uit savanne
en grasland. |
|
|
 |
 |
GESCHIEDENIS
Archeologische vondsten tonen aan dat de Yoruba hier sinds de prehistorie
hebben gewoond. Al eeuwenlang zijn de Yoruba de belangrijkste groep
in dit gedeelte van Afrika. Vooral in de 18e eeuw hadden ze het
bijzonder moeilijk: er werden burgeroorlogen uitgevochten en de
slavenhandel vernietigde veel van de rijkdom van de Yoruba-samenleving.
Na de burgeroorlog en de slavenhandel werd het alleen maar erger
voor de Yoruba. De Britten koloniseerden hun grondgebied in 1901
en hierdoor verloren de Yoruba hun onafhankelijkheid. Veel van hun
tradities werden uitgewist. Nigeria werd pas in de loop van de 20e
eeuw weer zelfstandig, maar het land kreeg vervolgens te maken met
oorlogen en armoede. Verschillende politieke leiders en beroemde
denkers en schrijvers zijn in de afgelopen jaren omgebracht. Vandaag
de dag doet Nigeria z'n best om een democratische staat te worden
die de mensenrechten respecteert.
In de tijd vóór de kolonisatie waren de Yoruba het meest geürbaniseerde
van alle Afrikaanse volkeren. Ze woonden in dichtbevolkte steden
die vaak meer dan 100.000 inwoners telden. Het paleis van de koning
(Oba) was traditioneel het centrum van deze nederzettingen. De belangrijkste
Yoruba-stad was misschien wel Ife (opgericht in 850 na Christus).
Tegenwoordig wonen de Yoruba niet alleen in Afrika. Als gevolg van
migratie en de slavenhandel naar Noord- Midden- en Zuid-Amerika,
halverwege de 18e eeuw, zijn er in heel de wereld Yoruba-gemeenschappen
ontstaan, in het bijzonder in het Caraïbisch gebied, Zuid-Amerika
en Noord-Amerika. Vooral op Cuba en in Brazilië zijn er duidelijk
elementen van de Yoruba-cultuur te vinden. |
|
 |
 |
RELIGIE
De traditionele religie van de Yoruba omvat een pantheon
dat de Orisha genoemd wordt. Er bestaan veel verschillende variaties
binnen de Yoruba-religie en er zijn wel 400 tot 700 goden. Volwassen
Yoruba vereren vaak verschillende van deze goden. Sommige goden
bestonden al vóór het ontstaan van de aarde en anderen zijn helden
of heldinnen uit het verleden die na hun dood goddelijk werden.
Sommige goden zijn natuurlijke elementen, zoals bergen, heuvels
en rivieren; ze zijn opgenomen in de godenwereld omdat ze het leven
en de geschiedenis van de mensen beïnvloed hebben. Het vertellen
van verhalen en de idee dat de mens een levensreis maakt zijn erg
belangrijk in de religie van de Yoruba. Deze elementen komen tot
uiting in veel van de heilige rituelen.
Halverwege de 19e eeuw kwamen er christelijke missionarissen naar
westelijk Afrika en ze kregen een grote invloed op de Yoruba. Nadat
de Europeanen aan het begin van de 20e eeuw de macht hadden overgenomen,
werden er allerlei beperkingen opgelegd aan de uitoefening van de
Yoruba-religie. Vele oude gebruiken werden verboden en soms werden
zelfs hele religieuze groepen buiten de wet geplaatst. Zo werden
bijvoorbeeld de nachtelijke bijeenkomsten ter ere van Ogun, de god
van ijzer en oorlog, aan banden gelegd. Voor de Yoruba was het traditioneel
mogelijk om met meer dan één persoon getrouwd te zijn of met een
naaste familielid. De westerse kolonialisten verboden dit. Ook was
het voor de Yoruba volgens de traditie gebruikelijk om hun doden
thuis te begraven om zo een verbinding te maken tussen zichzelf
en de overleden familieleden. De Britse machthebbers waren zo geschokt
hierdoor dat ze de Yoruba dwongen om hun doden voortaan op begraafplaatsen
buitenshuis te begraven.
Als gevolg van de koloniale invloed is het christelijke geloof sinds
het midden van de 20e eeuw de belangrijkste religie voor de Yoruba
geworden. De christelijke stromingen die de meeste aanhangers kregen,
zijn de Anglicaanse Kerk, de Methodisten Kerk en de Baptisten Kerk.
Sommige Yoruba bekeerden zich tot de Islam. |
|
 |
 |
SAMENLEVING,
ECONOMIE EN POLITIEK
Sinds eeuwen werken en wonen de Yoruba in steden en op het platteland.
Sommige mannelijke Yoruba werken nog steeds als boer. Zoete aardappelen,
cassave en graan vormden in het verleden de belangrijkste gewassen
en in de 20e eeuw is cacao een belangrijk exportartikel geworden.
Andere mannen werken als gespecialiseerde handelslieden of oefenen
een ambacht uit. De meeste mannen combineren het leven in de stad
met het werken op het land; ze verhuizen daarom ieder jaar tijdelijk
naar het platteland. De Yoruba-vrouwen houden zich niet bezig met
de landbouw; zij hebben het daarentegen op de markt grotendeels
voor het zeggen. De positie van de vrouw in de samenleving wordt
grotendeels bepaald door haar eigen werk en niet door de status
van haar man.
Omdat ze geloven dat hoger onderwijs een manier is om invloed en
vooruitgang in de samenleving te bewerkstelligen, vervullen de Yoruba
een dominante rol in het bedrijfsleven en bij de overheid. Veel
rechters, politici en zakenmensen zijn Yoruba.
Ondanks het feit dat er in het Yoruba-gebied vele autonome steden
bestonden, zijn er verschillende factoren die de Yoruba bijna allemaal
gemeenschappelijk hebben. Zo beschouwen de Yoruba bijvoorbeeld de
stad Ife als heilig. Ze vereren ook dezelfde goden en laten zich
leiden door speciale priesters. |
|
 |
 |
CULTUUR
Er zijn verschillende soorten kunst bij de Yoruba. Veel van
de voorwerpen die ze maken worden op graven geplaatst om de goden
en voorouders te vereren. Er bestaan prachtige beeldhouwwerken die
gemaakt zijn van hout en brons. Andere belangrijke kunstvormen zijn
maskers, aardewerk, textiel, kraalkettingen en metaal. In muzikaal
opzicht zijn de Yoruba het meest bekend vanwege hun vaardigheden
met trommelinstrumenten.
Traditioneel is schrijven voor de Yoruba niet de belangrijkste manier
om over hun geschiedenis en ervaringen te vertellen. In plaats daarvan
worden er tal van verhalen mondeling van de ene generatie op de
andere overgeleverd. Historische en mythologische legendes, fabels,
poëzie en volksverhalen zijn erg belangrijk. Schrijven neemt inmiddels
echter ook een belangrijke plaats in bij de moderne traditie; veel
belangrijke onderscheidingen voor Afrikaanse schrijvers gingen naar
Yoruba. |
|
 |
 |
|
"The
Big Myth" © Distant Train 2002 |